Μαρία Μέλιου, Παθολόγος Λοιμωξιολόγος, Απρίλιος 2022
Η μυκητίαση του κόλπου είναι ένα από τα συχνότερα νοσήματα του γεννητικού συστήματος της γυναίκας. Συνήθως εμφανίζεται με κνησμό (φαγούρα), κολπικό έκκριμα και πιθανά ερυθρότητα της περιοχής των γεννητικών οργάνων. Άλλες λοιμώξεις του κόλπου εμφανίζονται με παρόμοια συμπτώματα. Η κολπίτιδα που οφείλεται σε μύκητες αφορά τουλάχιστον 1/3 των λοιμώξεων του κόλπου. Πιθανότατα αφορά πολύ μεγαλύτερο ποσοστό καθώς οι γυναίκες συχνά αναγνωρίζουν τα συμπτώματα και λαμβάνουν αγωγή χωρίς τη συμβουλή ιατρού.
Παράγοντες κινδύνου
Ο σακχαρώδης διαβήτης, η λήψη αντιβιοτικών, η αύξηση των οιστρογόνων,όπως σε κατάσταση κύησης, η ανοσοκαταστολή αλλά και γενετικοί παράγοντες συχνά προδιαθέτουν στην εμφάνιση μυκητιασικής κολπίτιδας. Η χρήση αντισυλληπτικών και κάποιες σεξουαλικές πρακτικές (στοματογεννητική επαφή) έχουν συσχετιστεί σε κάποιες μελέτες με αυξημένη συχνότητα.
Συμπτώματα
Αίσθημα καψίματος στα γεννητικά όργανα, κνησμός, λευκωπές κολπικές εκκρίσεις είναι κάποια από τα συνηθέστερα συμπτώματα. Σε σοβαρότερες περιπτώσεις μπορεί να υπάρχει δυσπαρεύνια (πόνος κατά τη σεξουαλική επαφή) ή και πόνος κατά την ούρηση. Η βαρύτητα των συμπτωμάτων ποικίλλει ευρέως. Ενίοτε μπορεί να μην υπάρχει καθόλου κολπικό έκκριμα. Όταν υπάρχει συνηθέστερα είναι παχύρρευστο λευκωπό με υφή που θυμίζει τυρί, συνήθως άοσμο, ή μπορεί να είναι και άφθονο διαυγές όπως σε κολπίτιδες άλλης αιτιολογίας.
Αιτιολογία
Στη συντριπτική πλειοψηφία η μυκητιασική κολπίτιδα οφείλεται σε μύκητες του γένους Candida.
Η Candida albicans αφορά την πλειοψηφία των περιπτώσεων. Άλλα είδη Candida όμως απομονώνονται όλο και συχνότερα όπως glabrata, krusei και άλλα.
Διάγνωση
Συχνά οι γυναίκες «αυτοδιαγιγνώσκουν» την πάθηση. Βέβαια από μελέτες έχει βρεθεί ότι αυτό είναι μάλλον επισφαλές και συχνά κάνουν λάθος. Η διάγνωση γίνεται με μικροσκόπηση του κολπικού εκκρίματος. Η καλλιέργεια δεν είναι απαραίτητη να γίνεται σε όλους τους ασθενείς. Είναι όμως απαραίτητη όταν πρόκειται για υποτροπιάζουσες περιπτώσεις ή μη ανταποκρινόμενες στη θεραπεία και σε περιπτώσεις που τα λοιπά κλινικά ευρήματα δεν συνάδουν απόλυτα με κολπική μυκητίαση ή και όταν υπάρχει υποψία για ταυτόχρονη λοίμωξη από άλλα μικρόβια. Ειδικά στις περιπτώσεις υποτροπών ή μη ανταπόκρισης θα πρέπει να γίνεται ταυτοποίηση του είδους της Candida και μυκητόγραμμα (το αντίστοιχο του αντιβιογράμματος για τους μύκητες) καθώς είναι σημεία πολύ σημαντικά για τη θεραπεία.
Αντιμετώπιση
Αναλόγως της βαρύτητας η αντιμετώπιση μπορεί να αφορά μια και μόνη δόση ειδικού αντιμυκητιασικού φαρμάκου από το στόμα (συνήθως κάποια αζόλη όπως η φλουκοναζόλη) στις ανεπίπλεκτες περιπτώσεις. Όμως προσοχή: αυτή η κατηγορία φαρμάκων από του στόματος, απαγορεύεται στην εγκυμοσύνη καθώς έχει συσχετιστεί με αυξημένο κίνδυνο αποβολής. Γενικά μπορεί να επιλεγεί και η κολπική οδός με κολπικά δισκία ή κολπική κρέμα που περιέχει αντιμυκητιασικό συνήθως για μια εβδομάδα( αναλόγως το σκεύασμα). Η διάρκεια της αγωγής εν γένει εξαρτάται από τη βαρύτητα των συμπτωμάτων, παράγοντες που αφορούν τον ασθενή (πχ ανοσοκαταστολή) και το είδος του μύκητα (εφόσον είναι διαθέσιμο). Για τη θεραπεία μπορούν να χρησιμοποιηθούν και κολπικά δισκία που περιέχουν βορικό οξύ (ειδικά για την Candida glabrata αποτελούν πρώτη επιλογή). Προσοχή όμως:τα δισκία είναι κολπικά!Η λήψη από του στόματος μπορεί να αποβεί ακόμα και θανατηφόρα.
Υποτροπιάζουσες περιπτώσεις
Υποτροπιάζουσες θεωρούνται οι περιπτώσεις που κάποια γυναίκα παρουσιάζει πάνω από 4 επεισόδια μέσα σε ένα χρόνο. Σε αυτές τις περιπτώσεις είναι απολύτως απαραίτητη η λήψη καλλιέργειας κολπικού και τραχηλικού επιχρίσματος και η διενέργεια ταυτοποίησης τους είδους του μύκητα και μυκητόγραμμα. Ακόμα δόκιμο είναι να γίνει ένας έλεγχος για παράγοντες κινδύνου στις ασθενείς (πχ αδιάγνωστος σακχαρώδης διαβήτης). Η αντιμετώπιση περιλαμβάνει τη χρήση αντιμυκητιασικών για μακρό διάστημα(συνήθως έξι μήνες με εβδομαδιαίο δοσολογικό σχήμα). Η αντιμετώπιση του κάθε επεισοδίου για μακρύτερο διάστημα χρησιμοποιείται από κάποιους. Η τοπική θεραπεία χρησιμοποιείται επικουρικά ή και εναλλακτικά. Όσον αφορά τη θεραπεία των συντρόφων σε περιπτώσεις υποτροπών υπάρχει διχογνωμία. Η χρήση προβιοτικών δεν είναι σαφές αν βοηθάει.
Οι πληροφορίες που περιέχονται στην ιστοσελίδα αποσκοπούν στη γενική ενημέρωση των χρηστών και δεν αποτελούν παροχή ιατρικών συμβουλών. Οι χρήστες και επισκέπτες της ιστοσελίδας φέρουν αποκλειστικά την ευθύνη για τη λήψη αποφάσεων που τυχόν βασίσουν στο περιεχόμενο της παρούσας ιστοσελίδας ή στις πληροφορίες που περιέχονται σε αυτήν.
Οι επισκέπτες του ιστότοπου δεν έχουν δικαίωμα αντιγραφής, αναπαραγωγής, αναδημοσίευσης, πώλησης, διανομής ή εκμετάλλευσης με οποιονδήποτε τρόπο περιεχομένου ή τμημάτων της σελίδας, εκτός αν έχει χορηγηθεί εγγράφως ειδική άδεια από τον κάτοχο της σελίδας
