Μαρία Μέλιου, Παθολόγος Λοιμωξιολόγος, Μάρτιος 2022
Η διάρροια είναι ένα από τα συνηθέστερα προβλήματα που αντιμετωπίζουν οι άνθρωποι στην καθημερινότητα. Η διάρροια οξείας έναρξης συνήθως οφείλεται σε λοιμώδεις παράγοντες και στους υγιείς ενήλικες είναι αυτοπεριοριζόμενη στην πλειονότητα των περιπτώσεων. Η επίμονη και χρόνια διάρροια (που διαρκεί περισσότερες από δυο εβδομάδες) απαιτεί διαφορετική προσέγγιση.
Τι προκαλεί γαστρεντερίτιδα;
Η αιτιολογία είναι κυρίως λοιμώδης και μπορεί να προκληθεί από ιούς( rotavirus,norovirus κ.α.) μικρόβια (e.coli,cambylobacter,salmonella,shingella κ.α) και παράσιτα (giardia κ.α). Ενίοτε συμπτωματολογία γαστρεντερίτιδας μπορεί να προκληθεί και από παράγωγα μικροβίων, τις λεγόμενες τοξίνες που μπορεί να υπάρχουν επάνω σε τρόφιμα και να μολύνουν όσους τα καταναλώσουν (staphylococcus κ.α.)
Πώς εμφανίζεται;
Εμετοί και διάρροιες είναι τα συνηθέστερα συμπτώματα και μπορούν να εμφανιστούν ταυτόχρονα ή ανεξάρτητα. Πυρετός και πόνος στην κοιλιά είναι επίσης συνήθη συμπτώματα. Συμπτωματολογία αφυδάτωσης μπορεί να εμφανιστεί κυρίως όμως σε μικρά παιδιά και ηλικιωμένους.
Πότε πρέπει να ζητήσετε ιατρική βοήθεια;
Εάν τα συμπτώματα είναι έντονα ή διαρκούν πολύ καλό θα ήταν να ζητήσει ο ασθενής ιατρική βοήθεια. Οι ηλικιωμένοι ή άτομα με προβλήματα υγείας ή έγκυες είναι πιθανόν να εμφανίσουν ευκολότερα επιπλοκές επομένως πρέπει να συμβουλεύονται ιατρό. Εάν υπάρχει έντονη απώλεια αίματος ή αίσθημα ζάλης ή λιποθυμία θα πρέπει να ζητηθεί άμεσα ιατρική βοήθεια.
Πώς διαγιγνώσκεται η αιτία;
Η αιτία της γαστρεντερίτιδας η οποία έχει καλή πορεία δεν θεωρείται απαραίτητο να αναζητηθεί. Σε περιπτώσεις μικροεπιδημιών, έντονων συμπτωμάτων ή κλινικής ανησυχίας η αναζήτηση του παθογόνου μπορεί να γίνει με έλεγχο των κοπράνων είτε με καλλιέργεια για συγκεκριμένα παθογόνα είτε με μοριακή μέθοδο που ελέγχει άμεσα και ταυτόχρονα όλα τα συχνότερα παθογόνα που προκαλούν διάρροιες.
Τι πληροφορίες θα σας ζητήσει ο γιατρός σας;
Πότε ξεκίνησε; Τι συμπτώματα έχετε; Πόσες κενώσεις κάνετε την ημέρα; Περιέχουν αίμα, βλέννες ή κάτι άλλο; Τι τροφές καταναλώσατε το τελευταίο 24ώρο πριν την έναρξη; Γνωρίζετε κάποιον άλλον στο περιβάλλον σας που έχει τα ίδια συμπτώματα; Έχετε κατοικίδια; Έχετε ταξιδέψει κάπου πρόσφατα; Έχετε λάβει το τελευταίο τρίμηνο αντιβιοτικά για κάποιο λόγο; Έρχεστε σε επαφή με μικρά παιδιά; Χειρίζεστε τρόφιμα; Αυτές είναι οι κυριότερες ερωτήσεις που θα πρέπει να απαντήσετε στο γιατρό σας ώστε να τον βοηθήσετε να καθορίσει την πιθανή αιτιολογία και την θεραπεία σας.
Πώς αντιμετωπίζεται;
Καλή ενυδάτωση. Η καλή ενυδάτωση και διατροφή κατά τη διάρκεια ενός επεισοδίου γαστρεντερίτιδας είναι σημαντική για την γρηγορότερη ανάρρωση καθώς προάγει την ανανέωση των κυττάρων του εντέρου που έχουν βλαφθεί κατά την εκδήλωση της νόσου. Η πρόσληψη υγρών θα πρέπει να διατηρηθεί σε ικανοποιητικό επίπεδο συνυπολογίζοντας και την απώλεια υγρών από τους εμέτους και τις διάρροιες. Εάν οι έμετοι εμποδίζουν την πρόσληψη υγρών μπορούν να χορηγηθούν αντιεμετικά. Η διατροφή θα πρέπει να τροποποιηθεί ώστε να λαμβάνονται αρκετές θερμίδες αλλά να μην διεγείρουν έντονα την κινητικότητα του εντέρου. Για παράδειγμα θα πρέπει να αποφεύγονται υπερβολικά σακχαρούχα ροφήματα και αεριούχα αναψυκτικά. Ενδοφλέβια χορήγηση υγρών απαιτείται μόνο σε περιπτώσεις υπότασης, αδυναμίας πρόσληψης υγρών από του στόματος ή επιπλοκές. Αντιβιοτικά δεν απαιτούνται στις περισσότερες περιπτώσεις καθώς η νόσος είναι συνήθως αυτοπεριοριζόμενη σύντομα. Σε ενδείξεις σοβαρής νόσου, ανοσοκαταστολή/υποκείμενα νοσήματα ή χαρακτηριστικά που μπορεί να υποδηλώνουν μικροβιακή αιτιολογία ο ιατρός σας μπορεί να επιλέξει να σας χορηγήσει κάποιο αντιβιοτικό για σύντομο χρονικό διάστημα. Τα αντιβιοτικά που συνήθως χρησιμοποιούνται είναι η αζιθρομυκίνη και οι κινολόνες, ενώ αντιβιοτικά όπως η ριφαξυμίνη χρησιμοποιούνται περισσότερο στη διάρροια των ταξιδιωτών. Παράγοντες που επηρεάζουν και μειώνουν την κινητικότητα του εντέρου όπως η λοπεραμίδη θα πρέπει να χρησιμοποιούνται με πολλή προσοχή και μόνο στις περιπτώσεις που απουσιάζουν συμπτώματα όπως πυρετός και αίμα στα κόπρανα καθώς μπορεί να προδιαθέσουν σε σοβαρές επιπλοκές. Τα προβιοτικά είναι πιθανόν να βοηθήσουν.
Οι πληροφορίες που περιέχονται στην ιστοσελίδα αποσκοπούν στη γενική ενημέρωση των χρηστών και δεν αποτελούν παροχή ιατρικών συμβουλών. Οι χρήστες και επισκέπτες της ιστοσελίδας φέρουν αποκλειστικά την ευθύνη για τη λήψη αποφάσεων που τυχόν βασίσουν στο περιεχόμενο της παρούσας ιστοσελίδας ή στις πληροφορίες που περιέχονται σε αυτήν.
Οι επισκέπτες του ιστότοπου δεν έχουν δικαίωμα αντιγραφής, αναπαραγωγής, αναδημοσίευσης, πώλησης, διανομής ή εκμετάλλευσης με οποιονδήποτε τρόπο περιεχομένου ή τμημάτων της σελίδας, εκτός αν έχει χορηγηθεί εγγράφως ειδική άδεια από τον κάτοχο της σελίδας