Μαρία Μέλιου, Παθολόγος Λοιμωξιολόγος,Ιούλιος 2022
Οι αδένες της παρωτίδας βρίσκονται στα πλάγια του προσώπου, πλησίον του ακουστικού καναλιού, πάνω από τη γωνία της γνάθου. Περιλαμβάνει και μεγάλο αριθμό λεμφαδένων που παροχετεύουν τα υψηλότερα τμήματα του προσώπου και της περιωτικής περιοχής. Ο πόρος της παρωτίδας παροχετεύεται εντός του στόματος στο επίπεδο απέναντι από τους τραπεζίτες της άνω γνάθου. Σε περίπτωση που το στόμιο ή ο πόρος αποφραχθεί λόγω αφυδάτωσης, λίθων ή νεοπλασίας αναπτύσσεται ευκολότερα φλεγμονή και πυώδης( βακτηριακή ) παρωτίτιδα.. Η οξεία λοίμωξη της παρωτίδας προκαλείται από διάφορα βακτήρια και ιούς. Η πυώδης παρωτίτιδα προκαλείται συνηθέστερα από σταφυλοκόκκους (κυρίως χρυσίζοντα σταφυλόκοκκο) ή και από πολυμικροβιακές λοιμώξεις (μικτή αερόβια και αναερόβια). Σε ανοσοκατεσταλμένους ασθενείς μπορεί να συνυπάρχουν ψευδομονάδες και εντεροβακτηριακά. Σπανιότερα αίτια αποτελούν ο πνευμονιόκοκκος, οι πυογόνοι στρεπτόκοκκοι, οι ακτινομύκητες κλπ. Οι ηλικιωμένοι ασθενείς είναι πιο επιρρεπείς στην εκδήλωση παρωτίτιδας ενώ η αφυδάτωση και η κακή στοματική υγιεινή αποτελούν επιπλέον παράγοντες κινδύνου. Η ύπαρξη σιελόλιθων ή νεοπλασίας της στοματικής κοιλότητας μπορεί να αποτελέσουν επίσης παράγοντες κινδύνου. Παθήσεις που μειώνουν την έκκριση σιέλου (πχ σύνδρομο Sjögren) ή φάρμακα προδιαθέτουν επίσης. Η πυώδης παρωτίτιδα εκδηλώνεται με οξεία ετερόπλευρη διόγκωση στην περιοχή της παρωτίδας (μπροστά από το αυτί,πανω από τη γωνία της κάτω γνάθου). Το οίδημα συνήθως είναι σκληρό, ερυθρό και επώδυνο. Μπορεί να συνυπάρχει δυσφαγία, πυρετός και συστηματικά συμπτώματα. Μπορεί να φαίνεται εκροή πύου εντός του στόματος από το στόμιο του πόρου του αδένα.
Η κλασική νόσος της παρωτίτιδας, οι γνωστές «μαγουλάδες», που προλαμβάνεται με το εμβόλιο MMR, είναι ιογενής(ιός της παρωτίτιδας) και αφορά κυρίως μικρά παιδιά και είναι συνήθως αμφοτερόπλευρη και με γενικά συμπτώματα πριν την εκδήλωση της και δεν πρέπει να συγχέεται με την πυώδη παρωτίτιδα
Η διάγνωση τίθεται κυρίως κλινικά. Εάν υπάρχει εκροή πύου είναι χρήσιμη η καλλιέργεια. Σε υποψία αποστήματος μπορεί να απαιτηθεί αξονική τομογραφία. Το υπερηχογράφημα μπορεί να διαγνώσει τους διογκωμένους λεμφαδένες και τον φλεγμονώδη αδένα καθώς και να εντοπίσει σιελόλιθους μεγαλύτερους από 2χιλιοστά. Σε υποτροπιάζουσες περιπτώσεις ή όταν υπάρχει υποψία νεοεξεργασίας μπορεί να χρησιμοποιηθεί η μαγνητική τομογραφία και μαγνητική σιελογραφία.
Αντιμετώπιση
Εάν υπάρχει υποψία σταφυλοκοκκικής λοίμωξης με ανθεκτικό σταφυλόκοκκο (πχ τρόφιμοι ιδρυμάτων) ή ενδονοσοκομειακή λοίμωξη ή ανοσοκατεσταλμένοι ασθενείς τότε η αγωγή συνήθως είναι ενδοφλέβια και περιλαμβάνει αντισταφυλοκοκκικά φάρμακα σε συνδυασμό με αντιβιοτικά έναντι ψευδομονάδων.
Σε ανεπίπλεκτες περιπτώσεις η αγωγή διαρκεί 10-14ημέρες ενώ σε περίπτωση επιπλοκών μπορεί να απαιτηθεί μεγαλύτερη διάρκεια. Η αντιμετώπιση περιλαμβάνει ενυδάτωση και αντιβιοτική αγωγή. Σε έντονη συμπτωματολογία και εκτεταμένη φλεγμονή μπορεί να απαιτείται νοσηλεία και ενδοφλέβια αγωγή ή παροχέτευση σε περίπτωση αποστήματος. Τα αντιβιοτικά που επιλέγονται είναι συνήθως εμπειρικά και περιλαμβάνουν αμοξυκιλλίνη κλαβουλανικό (ή αμπικιλλίνη σουλμπακτάμη σε ενδοφλέβια χορήγηση), κεφαλοσπιρίνη δεύτερης γενιάς μαζί με μετρονιδαζόλη ή εναλλακτικά κινολόνη (με ή χωρίς μετρονιδαζόλη ανάλογα ποιο φάρμακο θα επιλεγεί).
Οι πληροφορίες που περιέχονται στην ιστοσελίδα αποσκοπούν στη γενική ενημέρωση των χρηστών και δεν αποτελούν παροχή ιατρικών συμβουλών. Οι χρήστες και επισκέπτες της ιστοσελίδας φέρουν αποκλειστικά την ευθύνη για τη λήψη αποφάσεων που τυχόν βασίσουν στο περιεχόμενο της παρούσας ιστοσελίδας ή στις πληροφορίες που περιέχονται σε αυτήν.
Οι επισκέπτες του ιστότοπου δεν έχουν δικαίωμα αντιγραφής, αναπαραγωγής, αναδημοσίευσης, πώλησης, διανομής ή εκμετάλλευσης με οποιονδήποτε τρόπο περιεχομένου ή τμημάτων της σελίδας, εκτός αν έχει χορηγηθεί εγγράφως ειδική άδεια από τον κάτοχο της σελίδας