Τι εννοούμε όταν λέμε ανεπιθύμητες ενέργειες των φαρμάκων; Πότε πρέπει να ειδοποιήσετε το γιατρό σας;

Μαρία Μέλιου,Παθολόγος Λοιμωξιολόγος

Οι ανεπιθύμητες ενέργειες των φαρμάκων είναι αποτελέσματα της χρήσης των φαρμάκων που δεν είναι επιθυμητά και δεν σχετίζονται συνήθως με το σκοπό χορήγησης. Δεν θα αντιμετωπίσουν όλοι οι ασθενείς ανεπιθύμητες ενέργειες από τα φάρμακα. Αντίθετα, η πλειοψηφία των ασθενών θα λάβει την αγωγή που σύστησε ο γιατρός χωρίς κανένα απολύτως πρόβλημα. Επίσης κάθε ανεπιθύμητη ενέργεια δεν αποτελεί πάντα λόγο διακοπής ενός φαρμάκου.

Οι συνηθέστερες ανεπιθύμητες ενέργειες από τα φάρμακα περιλαμβάνουν συμπτώματα από το γαστρεντερικό, δυσκοιλιότητα, διάρροια, δυσπεψία, ναυτία, εμέτους, ζάλη,κεφαλαλγία, ξηροστομία, εξανθήματα, κόπωση ενώ κάποια φάρμακα μπορεί να προκαλέσουν διαταραχές υπνου, διαταραχές της libido ή και διαταραχές του συναισθήματος. Σε κάποιες σπάνιες συνήθως περιπτώσεις, κυρίως αλλεργικών αντιδράσεων, μπορεί να είναι σοβαρές και να απαιτείται άμεση ιατρική βοήθεια-σε εμφάνιση συριγμού,δύσπνοιας, πόνου στο στήθος, λιποθυμίας, οιδήματος ή σπασμών θα πρέπει άμεσα να αναζητήσετε ιατρική βοήθεια.

Οι περισσότερες ανεπιθύμητες ενέργειες εμφανίζονται σύντομα μετά τις πρώτες δόσεις φαρμάκου ή αύξησης της δοσολογίας, υπάρχουν όμως και καθυστερημένες αντιδράσεις που εμφανίζονται μετά από χρόνια χορήγηση.

Εάν λαμβάνεται κάποια αγωγή, ειδικά αν ξεκίνησε πρόσφατα, και εμφανίζετε συμπτώματα που μπορεί να αποτελούν αποτέλεσμα των φαρμάκων που λαμβάνετε( εξανθήματα, γαστρεντερικά συμπτώματα, πόνους, ίκτερο, περίεργες σκέψεις κλπ) θα πρέπει να ενημερώσετε το γιατρό σας. Αυτός θα κρίνει αν τα συμπτώματα που περιγράφετε μπορεί να οφείλονται στο φάρμακο ή έχουν άλλη αιτιολογία και θα σας συμβουλέψει τι θα κάνετε. Το να διακόψετε απλά το φάρμακο δεν σημαίνει ότι θα σας λύσει το πρόβλημα και μπορεί να είναι και επικίνδυνο. Πρέπει πάντα να συμβουλευτείτε το γιατρό σας.

Πώς μπορείτε να μειώσετε την πιθανότητα να έχετε ανεπιθύμητες ενέργειες;

• Ενημερώστε το γιατρό σας για όλα τα φάρμακα που παίρνετε, συμπεριλαμβανομένων και αυτών που μπορεί να παίρνετε χωρίς συνταγή, βιταμίνες, παυσίπονα, βότανα κλπ.
• Πάρτε τα φάρμακα στη δόση που σας έχει πει ο γιατρός σας και με τον τρόπο που σας έχει πει (με γεμάτο ή άδειο στομάχι κλπ)
• Μην ανακατεύετε φάρμακα χωρίς να ενημερώσετε το γιατρό σας-οι αλληλεπιδράσεις φαρμάκων μπορεί να είναι σοβαρές.
• Ενημερώστε το γιατρό σας εάν εμφανίζετε κάποιο σύμπτωμα. Να θυμάστε ότι κάποιες από τις ανεπιθύμητες ενέργειες παύουν μετά από μερικές μέρες χορήγησης. Συνεννοηθείτε με το γιατρό σας για αλλαγές και τροποποιήσεις της αγωγής σας ή αντιμετώπιση των ανεπιθύμητων ενεργειών εάν το φάρμακο είναι αναντικατάστατο.
• Ρωτήστε το γιατρό σας για τι μπορεί να περιμένετε με τη λήψη κάποιου φαρμάκου και αν υπάρχει τρόπος να το αποφύγετε.
• Μην αυτοσχεδιάζετε

Η επιτυχημένη θεραπεία βασίζεται στη συνεργασία του ασθενούς με το γιατρό του.