Μαρία Μέλιου,Παθολόγος Λοιμωξιολόγος
Τι είναι ο HIV;
HIV είναι το ακρωνύμιο για τον ιό της επίκτητης ανοσοανεπάρκειας (Ηuman Immunodefieciency Virus). Είναι ένας ιός ο οποίος δρα καταστρέφοντας κύτταρα του ανοσοποιητικού συστήματος, τα CD4+ T λεμφοκύτταρα, τα οποία διαδραματίζουν κύριο ρόλο στην προστασία του οργανισμού από λοιμώξεις και άλλα νοσήματα.
O HIV και το ΑIDS είναι ταυτόσημα;
Όχι. AIDS σημαίνει σύνδρομο επίκτητης ανοσοανεπάρκειας. Το ΑIDS είναι η νόσος, το σύνολο των κλινικών εκδηλώσεων στο οποίο θα οδηγήσει στην πλειονότητα των περιπτώσεων η λοίμωξη από τον ιό ΗIV. Ο όρος αυτός αναφέρεται στο τελευταίο στάδιο της HIV λοίμωξης, κατά το οποίο το ανοσοποιητικό σύστημα έχει αποδυναμωθεί σε τέτοιο βαθμό, ώστε το HIV οροθετικό άτομο είναι επιρρεπές σε διάφορα νοσήματα και συγκεκριμένους τύπους καρκίνου. Χάρη στις αποτελεσματικές πλέον διαθέσιμες θεραπείες σχεδόν καμία λοίμωξη από τον ιό δεν θα οδηγήσει στην εκδήλωση αυτού του συνδρόμου.
Πώς μεταδίδεται ο ΗIV;
Είναι ιός ο οποίος κυκλοφορεί στο αίμα των ατόμων που έχουν νοσήσει καθώς και στις γεννητικές εκκρίσεις. Μπορεί να μεταδοθεί μέσω της χωρίς προφυλακτικό σεξουαλικής επαφής ή μέσω της από κοινού χρήσης αιχμηρών αντικειμένων (ξυραφάκια, βελόνες, σύριγγες) με HIV οροθετικό άτομο και από μία HIV οροθετική μητέρα στο νεογνό κατά τη διάρκεια της κύησης, του τοκετού και του θηλασμού. Η πιθανότητα μετάδοσης εξαρτάται από τη λήψη ή όχι θεραπείας από το νοσούν άτομο καθώς και από τη μέθοδο μετάδοσης.
Πώς ΔΕΝ μεταδίδεται ο HIV;
Ο ιός δεν επιζεί έξω από το ανθρώπινο σώμα για μεγάλο διάστημα. Ο ιός δεν μεταδίδεται μέσω της κοινωνικής επαφής, της χειραψίας, του φιλιού, των κουνουπιών, της από κοινού χρήσης οικιακών σκευών, του σάλιου, των δακρύων, του ιδρώτα, του αέρα ή του νερού. O ιός HIV επιβιώνει στο περιβάλλον για μερικές μόνο ώρες (σχετιζόμενες με τη συγκέντρωση) καταστρέφεται,δε, εύκολα από τα κοινά απολυμαντικά (χλωρίνη). Για τους λόγους αυτούς, δεν έχουν αναφερθεί περιστατικά HIV μόλυνσης από επαφή με το περιβάλλον (νερό, αέρα, επιφάνειες). Επίσης δεν μεταδίδεται από την επαφή άθικτου (χωρίς τραύμα) δέρματος με μολυσμένα υγρά. Ενδεικτικά αναφέρεται από εργαστηριακές μελέτες (σε συνθήκες εργαστηρίου και όχι πραγματικές περιβάλλοντος) : Ο ιός είναι ευαίσθητος σε υψηλές θερμοκρασίες, αλλά όχι σε χαμηλές. Μεγαλύτερος χρόνος επιβίωσης σχετίζεται με χαμηλές θερμοκρασίες (<4°C). Μικρότερος χρόνος επιβίωσης (όχι πάνω από μια βδομάδα) σχετίζεται με υψηλές θερμοκρασίες (27 εώς 37°C). Η συγκέντρωση του ιού στο αίμα σε θερμοκρασία δωματίου παραμένει σταθερή και μπορεί να παραμείνει σε αποξηραμένο αίμα στους 4°C για μια βδομάδα. Ο ιός σε σύριγγες μπορεί να επιβιώσει μέχρι και 4 βδομάδες. Μεγαλύτερος χρόνος επιβίωσης σχετίζεται με πολύ χαμηλές θερμοκρασίες (<4°C). Σε πολύ υψηλές θερμοκρασίες (27-37 °C ) ο χρόνος επιβίωσης του ιού ελαχιστοποιείται στις 7 ημέρες. Περιβάλλοντα πολύ όξινα pH< 7 ή αλκαλικά > 8 είναι ακατάλληλα για την επιβίωση του ιού. Δεν υπάρχουν μελέτες που να αναφέρουν επιβίωση του ιού εκτός σώματος στο σπέρμα. Δεν επιβιώνει στο νερό της θάλασσας
Ποιός κινδυνεύει από HIV;
Κάθε άνθρωπος που εκτίθεται στους τρόπους μετάδοσης του ιού δυνητικά κινδυνεύει από τον ιό. Δεν θα έπρεπε ίσως να μιλάμε για ομάδες υψηλού κινδύνου-μια έκφραση που ενέχει ένα κίνδυνο στιγματισμού-πρέπει όμως να αναφερόμαστε σε πρακτικές, συμπεριφορές ίσως καλύτερα, υψηλού κινδύνου. Συμπεριφορές δηλαδή που αυξάνουν τις πιθανότητες να εκτεθεί κάποιος στον ιό, όπως τη σεξουαλική επαφή χωρίς προφυλάξεις ή στην περίπτωση χρήσης ουσιών, την κοινή χρήση συνέργων.
Ο HIV φαίνεται στις εξετάσεις αίματος;
Ο HIV δεν φαίνεται στις απλές εξετάσεις αίματος. Δεν θα φανεί δηλαδή στις εξετάσεις τύπου check up που θα μου συστήσει ο γιατρός μου. Δε θα φανεί στη γενική αίματος και το βιοχημικό έλεγχο. Θα φανεί εάν κάνω την ειδική εξέταση αίματος για την ύπαρξει αντισωμάτων για τον HIV.
Ο HIV φαίνεται όταν κάνω εξέταση στο γυναικολόγο μου;
Η γυναικολογική εξέταση και το τεστ ΠΑΠ δεν θα αναδείξουν τον HIV. Δεν θα πρέπει να συγχέουμε τον ΗIV με τον ΗPV (Human Papilloma Virus), τον ιό των ανθρώπινων κονδυλωμάτων, τον ιό δηλαδή που ενέχεται σε πολλές περιπτώσεις ανάπτυξης του καρκίνου του τραχήλου της μήτρας, για τον οποίο και η γυναικολογική εξέταση και το τεστ ΠΑΠ είναι υψίστης σημασίας.
Πώς μπορώ να εξεταστώ για HIV;
Η εξέταση είναι απλή και γίνεται με αιμοληψία. Είναι εξέταση που μπορεί να συνταγογραφηθεί στον ΕΟΠΥΥ, παρέχεται όμως ανώνυμα και δωρεάν σε πολλά δημόσια νοσοκομεία και κέντρα υγείας. Υπάρχουν πλέον διαθέσιμα και κάποια ταχέα τεστ (rapid test) που γίνονται με σταγόνα αίματος ή στοματικό υγρό. Αυτά είναι διαθέσιμα σε διάφορα σημεία στην κοινότητα μέσω κινητών μονάδων και ΜΚΟ. Θετικό αποτέλεσμα σε rapid test θα χρειαστεί επιβεβαίωση με εξέταση αίματος.
Υπάρχει θεραπεία για τον HIV;
Χάρη στις προόδους της ιατρικής αυτή τη στιγμή υπάρχουν συνδυασμοί φαρμάκων που εμποδίζουν τον πολλαπλασιασμό του ιού στον ανθρώπινο οργανισμό και τη μόλυνση νέων κυττάρων με αποτέλεσμα την πλήρη καταστολή του φορτίου του ιού και την εξίσωση του προσδόκιμου επιβίωσης των ατόμων που ζουν με τον HIV με τον υπόλοιπο πληθυσμό.
Αν κολλήσω HIV αυτό σημαίνει ότι δεν μπορώ να κάνω παιδιά;
Όχι βέβαια. Ο ιός δεν προκαλεί στειρότητα. Επίσης εάν άτομα που ζουν με τον ιό λαμβάνουν την αγωγή τους εκμηδενίζουν την πιθανότητα σεξουαλικής μετάδοσης του ιού στους συντρόφους τους. Όσον αφορά τη μητέρα, εφόσον αυτή είναι οροθετική, χρειάζεται να λαμβάνει τακτικά την αγωγή της, να παρακολουθείται κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης και αυτό θα της εξασφαλίσει μια ανεπίπλεκτη κύηση και ένα υγιές παιδί.
Υπάρχει τρόπος να προστατευτώ από τον ΗIV;
Η συστηματική χρήση προφυλακτικού στις σεξουαλικές επαφές, η αποφυγή κοινής χρήσης εργαλείων που μπορεί να περιέχουν αίμα ή γεννητικές εκκρίσεις και γενικότερα η αποφυγή επικίνδυνων συμπεριφορών προστατεύει από τον ιό. Ακόμα υπάρχει πλέον η δυνατότητα προφύλαξης ακόμα κ μετά την έκθεση στον ιό. Εφόσον κάποιο άτομο θεωρεί ότι είναι πιθανό να εκτέθηκε στον ιό, πρέπει εντός των πρώτων 48-72ωρών να απευθυνθεί στα επείγοντα δημοσίου νοσοκομείου που διαθέτει παθολογική κλινική όπου θα αξιολογηθεί ο κίνδυνος έκθεσης. Εφόσον κριθεί ότι υπάρχει κίνδυνος έκθεσης θα του χορηγηθεί προφυλακτική αγωγή.H προφυλακτική αγωγή μετά από πιθανή έκθεση στον HIV, περιλαμβάνει τα φαρμακευτικά σκευάσματα που χορηγούνται σε άτομα που ζουν με τον HIV και λαμβάνεται σε καθημερινή βάση για ένα μήνα. H PEP(post exposure prophylaxis) δεν αντικαθιστά σε καμία περίπτωση τα μέτρα πρόληψης που πρέπει να λαμβάνονται προκειμένου να αποφευχθεί μια πιθανή έκθεση στον HIV και η χορήγησή της ενδείκνυται μόνο σε συγκεκριμένες περιπτώσεις. Τέλος, μπαίνει στην κλινική πράξη η PrEP( preexposure prophylaxis), η χορήγηση δηλαδή προφυλακτικής αγωγής πριν την έκθεση. Σε περιπτώσεις που ένα άτομο που δεν έχει μολυνθεί από τον ιό είναι σε κίνδυνο για έκθεση (π.χ. σύντροφος οροθετικού ατόμου) υπάρχει η δυνατότητα να λαμβάνει συγκεκριμένη αγωγή που περιλαμβάνει κάποια από τα φάρμακα που χορηγούνται κ ως θεραπεία για τον ιό.
Δείτε επίσης:
Οι πληροφορίες που περιέχονται στην ιστοσελίδα αποσκοπούν στη γενική ενημέρωση των χρηστών και δεν αποτελούν παροχή ιατρικών συμβουλών. Οι χρήστες και επισκέπτες της ιστοσελίδας φέρουν αποκλειστικά την ευθύνη για τη λήψη αποφάσεων που τυχόν βασίσουν στο περιεχόμενο της παρούσας ιστοσελίδας ή στις πληροφορίες που περιέχονται σε αυτήν.
Οι επισκέπτες του ιστότοπου δεν έχουν δικαίωμα αντιγραφής, αναπαραγωγής, αναδημοσίευσης, πώλησης, διανομής ή εκμετάλλευσης με οποιονδήποτε τρόπο περιεχομένου ή τμημάτων της σελίδας, εκτός αν έχει χορηγηθεί εγγράφως ειδική άδεια από τον κάτοχο της σελίδας
